Patent Vekili, Patent Avukatı, Patent Mühendisi, Patent Uzmanı Arasındaki Farklar Nedir?

İnsanın kelime dağarcığı, kavrayışını da belirler.

Uygulama ve kitaplarda; Patent Vekili, Patent Avukatı, Patent Mühendisi, Patent Uzmanı kavramlarına yer verildiği fakat yerli yerinde kullanılmadığı görülmektedir. Sınai Mülkiyet haklarını kavramak ve gelişebilmek için tanımları doğru yapmamız gerekir.

Patent Vekili: Patent ve faydalı model başvuru evraklarını hazırlayıp, tescil kurumu nezdinde tescil sürecini takip eden kişidir. Vekil siciline kayıtlı ve herhangi bir alanda üniversite mezunu kişilerden oluşur. Mevcut Patent Vekillerinin Eğitimleri; Makine mühendisi, elektrik mühendisi, hukuk, işletme, ziraat mühendisi, tasarım mühendisi, edebiyat, maliye, ilahiyat … vb gibi farklılık göstermektedir.

Patent Avukatı: Fikri ve Sınai haklardan kaynaklı hukuksal ihtilaflarda uzmanlaşmış avukatlardır. Avukat olabilmek için hukuk fakültesi mezunu olmak şart olup patent ve faydalı model hukukunda uzmanlaşmak için tescil süreçlerinin de iyi bilinmesi şarttır bu nedenle ayrıca Marka ve Patent Vekili olunması da faydalı olur.

Patent Mühendisi: Ar-Ge ekibinde yer alıp ürün geliştirme aşamasında, bilinen ve tescilli buluşları patent veri tabanlarında tespit edip ekibi bilgilendiren, yönlendiren kişidir. Zaten bilinen ve tescilli bir ürünün tekrar bulunmasını engeller. Mühendislik, tescil ve patent hukuku konusunda iyi bir bilgisi olmak zorundadır. Patent Vekillerinin büyük çoğunluğu mühendis kökenli olmuş olsa da Patent Mühendisi değillerdir.

Patent Uzmanı: Tescil kurumu nezdinde patent ve faydalı model başvurularını inceleyen, yenilik ve buluş basamağı yönünden rapor oluşturan, tescil sürecini yöneten ve karar veren uzmanlardır. Genel olarak mühendis kökenlidirler.  

Görüldüğü üzere her biri ayrı uzmanlık alanı gerektiren farklı mesleklerdir. Fakat ülkemizde, mühendis kökenli Patent Vekillerinin önemli bir kısmı aynı zamanda Patent Mühendisi olduğunu ve patent tescil süreci hakkında en ufak bilgi sahibi olmayan hukukçuların kendilerini Patent Avukatı olarak ifade ettiğine sıklıkla rastlanılmaktadır. 

 

Ülkemizde bu meslekler başlangıçta doğru tanımlanıp konumlandırılmadığı için gelişmiş ülkelerden farklılık göstermektedir. Patent tescili ve hukuku denildiğinde ADB / USPTO uygulaması ve sisteminin incelenmesi ve referans alınması gerekir.

 

ABD sistemine baktığımızda:

Patent Avukatlarının; Baroya kayıtlı avukatlar olmaları şartıyla ayrıca Patent Ofisi/Tescil Kurumu (USPTO) sınavından da başarılı olup sicile kaydedilmesi gerekir. Hukuk haricinde tercihen birkaç teknik alanda da (Bilişim, kimya, ziraat, genetik, tasarım ..vs) temel eğitim almaları gerekir.  Patent avukatları, patent başvuru dosyasını hazırlama, tescil sürecini takip etme ile mahkemelerde patent hukukundan kaynaklı davaları yürütme alanında uzmandır.

Patent Vekili/Temsilcisi; avukat olmayan, mahkemede temsil hakkı bulunmayan fakat Patent Ofisi/Tescil Kurumu (USPTO) nezdinde patent başvuru işlemlerini yapıp yürüten, vekillik sınavını kazanan kişilerdir. Uygulamada büyük çoğunluğu teknik konularda uzmanlaşmış, en az Doktora seviyesinde olan uzmanlardan oluşmaktadır.

Ülkemizde Patent Avukatlığı ve Patent Vekili/Temsilcisi ayırımı yapılmadan Üniversite mezunu olmak şartıyla TÜRKPATENT sınavda başarılı olan herkes sicile kayıtlı Marka Vekili ve Patent Vekili olabildiğinden, meslek tanımları gelişmiş ülkelerle aynı anlamı içermemektedir, kavram karmaşası oluşmaktadır.