Patent ve Faydalı Model Arasındaki Farklar?
Patent; yeni olan, buluş basamağı içeren ve sanayiye uygulanan buluşlara verilir.
Faydalı Model; yeni olan ve sanayiye uygulanan buluşlara verilir.
Faydalı modelde, buluş basamağı şartı yoktur.
Buluş basamağının anlamı; bilinen teknolojinin daha üstünde yapılan yeniliktir.
Patent tescili alabilmek için bilinen teknolojinin biraz üstünde bir yenilik ortaya çıkması şartken, faydalı model tescilinde halihazırda bilinen bir tekniği farklı bir alanda kullanarak buluş yapmak yeterlidir.
Patent koruması, her yıl yenilenmek kaydıyla 20 yıl,
Faydalı Model koruması, her yıl yenilenmek kaydıyla 10 yıldır.
Patent tescili alabilmek için yenilik ve buluş basamağı yönünden iki araştırma yapılır tescil süreci yaklaşık 2 yıldır.
Faydalı model tescili alabilmek için sadece yenilik yönünden araştırma yapılır tescil süreci yaklaşık 1 yıldır.
Patent ve Faydalı Model tescilinin sağladığı hakların çoğu aynıdır ve her ikisi SMK’da ortak düzenlemelerce korunur. Fakat uygulamada Hâkim ve Bilirkişiler, faydalı model tesciline çoğu kez şüpheyle yaklaşmaktadır. Bunun nedeni 2017 yılında yürürlüğe giren SMK öncesi tescil edilen faydalı modellerin “yenilik incelemesi” yapılmadan verilmesi ve mevcut tescillerin büyük çoğunluğunun yurtdışında bilinen ürünler için alınmış olmasıdır.
SMK sonrası başvurulan tüm faydalı modeller için de patent tescilinde olduğu gibi “yenilik incelemesi” yapılmaya başlandığından artık bakış açısının değişmesi şarttır!
Patent ile Faydalı Modelin hangi buluşlar için verildiğini örneklerle açıklayayım;
Birinci örneğimiz saatler üzerine olsun; ilk defa “Dijital Saat” yapılırsa, tekniğin bilinen basamağı ve yenilik kriteri olduğundan patent tescili uygundur.
Saat ve zil gibi halihazırda bilinen iki teknolojiyi birleştirerek oluşturulan “Çalar Saat” için faydalı model tescili uygundur.
İkinci örneğimiz tencereler üzerinden olsun; bundan 20 yıl öncesine gidelim, kapağı ve gövdesi metal tencereler ve düdüklü tencerelerin yaygın olduğu dönem, zaman ilerledikçe metal tencere kapağı yerine ısıya dayanıklı cam kapak buluşu çıktı çözüm getirdiği sorun neydi? Metal kapağın, yemeği kontrol için her açıldığında zaman ve ısı kaybını engellemek ve daha şık bir görsellik sağlamak.
Isıya dayanıklı cam teknolojisi biliniyor muydu? EVET! Bu bilinen teknolojiyi Tencere kapağına uygulamak yenilikti ama teknolojik ilerleme değildi. Dolayısıyla bu buluş faydalı model tesciline uygundur.
Biraz daha ilerleyelim, bu cam kapağın kenarlarını buhar sızdırmaz yapalım ve kontrollü hava çıkışı için cam kapağın kulpunun yanına ayarlı hava deliği koyalım. İlk uygulandığında yenimi? EVET! Ama bilinen bir teknoloji dolayısıyla bu buluş için de faydalı model tescili uygundur.
Teknolojideki yenilikler sonu gelmeyen bir yarıştır!